با توجه به رعایت نکات بهداشتی و شیوع کرونا، افراط در مصرف مواد ضد عفونی کننده مانند الکل، عوارض جانبی به همراه دارد. این عوارض می‌تواند به همان میزان “تمیز نکردن” باعث بروز مشکل و خطر شود. بعضی از ماده های شیمیایی موجود در محلول های ضدعفونی کننده برای مصارف خانگی مورد استفاده قرار می گیرند. جدیدا طی تحقیقی به وسیله یک گروه ملی وابسته به محیط زیست هشداری در رابطه با آنها داده شده است. طبق این هشدار این مواد می‌توانند باعث بروز مشکلاتی مانند عدم تعادل هورمون ها و تنگی نفس شوند.به همین دلیل در مورد عوارض جانبی الکل روی پوست می خواهیم از مجله زیبایی آرانیک برایتان شرح دهیم.

تحقیقات سازمان غذا و دارو آمریکا

سازمان FDA آمریکا (سازمان غذا و دارو) رسما اعلام کرده است که این مشکلات علائمی از قبیل حالت تهوع، سرگیجه، سردرد دارند. این علائم بعد مصرف محلول های ضد عفونی کننده الکلی به وجود می آیند. دلیل بروز آنها احتمالا به خاطر بخار حاصله از ضد عفونی کننده ها می باشد. به خصوص در شرایط قرار گیری در فضاهای سربسته و یا مکان هایی که گردش هوایی ضعیفی دارند؛ رخ می دهد.

از زمان شیوع کرونا، موارد بیشماری در ارتباط با عوارض جانبی مصرف الکل های ضد عفونی کننده گزارش شده است. البته خدا را شکر اغلب افراد موارد خفیف و جزئی را تجربه نمودند. اما در هر حال، در بعضی موارد نیازمند پیگیری بیشتری بودند.

این فرآورده‌ها بایستی در فضاهای مجهز به تهویه مورد استفاده قرار گیرند. شاید مجبور به مصرف از الکل ضد عفونی کننده دست در یک فضا سربسته مثل خودرو قرار بگیرید.

در این شرایط پنجره آن را باز کنید تا هوا در گردش باشد. قبل از انجام هر کار مرتبط با برق، شعله، حرارت مطمئن شوید که دستان شما به طور کامل خشک است . همچنین به خاطر داشته باشید که بایستی بخارات الکل از آن پاک شده باشد.

الکل های ضد عفونی کننده دست و سایر داروهای تجویز شده را از دیدرس کودکان دور کنید. بلعیدن حتی مقدار بسیار ناچیز از الکل و یا سایر مواد ضد عفونی کننده احتمالا موجب مسمومیت در کودکان می گردد.

کادر درمان و بهداشت نیز بایستی از الکل ضد عفونی کننده دست در یک مکان دارای تهویه مناسب استفاده نمایند. به خصوص که آنها در طی روز به مراتب بیشتر از این فرآورده های الکلی استفاده می نمایند.

گزارشات مربوط به علائم مصرف الکل ضد عفونی کننده

گزارش های احتمالی در ارتباط با فرآورده های الکی بررسی شده است. علائم گزارشی عبارتند از : حالت تهوع، سرگیجه، سردرد که به احتمال زیاد به خاطر بخارات حاصله از مواد ضد عفونی کننده الکلی دست می باشد.

در بین گزارش های سازمان FDA از اول ماه ژانویه  سال ۲۰۱۰ تا ۳۱ ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ چیزی حدود ۵۰ مورد گزارش داده شده است. این گزارش ها عارضه های جدی بعد از مصرف محلول های ضدعفونی کننده الکی را شناسایی نموده اند. تمامی آنها برای بعد از ماه مارس سال ۲۰۲۰ و همزمان با افزایش بی رویه مصرف مواد ضدعفونی کننده حاوی الکل بودند. اغلب این ۵۰ مورد در افراد بزرگسال و ۴ مورد در ارتباط با کودکان بوده است.

مابین ماه ژانویه سال ۲۰۱۸ و ۳۱ ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ تماس هایی در واحد کنترلی سموم در آمریکا صورت گرفت. در این تماس ها ۲۹۹ مورد از مشکلات استنشاقی و پوستی در تماس با مواد ضد عفونی کننده حاوی الکل گزارش شد. میزان مواجهه ها بعد از ماه مارس سال ۲۰۲۰ و شدت همه گیری به طرز چشمگیری زیاد شد.

اغلب موارد در میان بزرگسالان دیده شد. در حالی که اطفال زیر پنج سال، چیزی حدود ۱۲ درصد از این آمار را تشکیل داده بودند. اغلب اشخاص علائم  خفیفی و جزئی را گزارش کردند. اما در این میان بعضی افراد نیاز به پیگیری بیشتری داشتند.

محلول های ضدعفونی کننده الکی برای دست

سازمان FDA، محلول های ضد عفونی کننده الکی مخصوص دست را در دسته بندی فرآورده های دارویی فاقد نسخه (OTC) قرار داد. این محلول ها ضدعفونی کننده دست موجب کاهش دادن باکتری های موجود در دست می‌شوند. این محصولات در شرایطی که به آب و صابون دسترسی ندارید، مورد مصرف واقع می‌گردند.

آنها را به پوست دست می‌زنند تا خشک گردند . در نتیجه، دیگر نیازی به شستن با آب نیست. تعداد زیادی از این محلول های ضد عفونی کننده الکی مثل اتانول، به عنوان یک ماده‌ تمیز کننده موثر مورد استفاده قرار می‌گیرند. سازمان CDC به عنوان واحد کنترلی و جلوگیری از امراض، مصرف مواد ضد عفونی  با حداقل داشتن ۶۰ درصد  الکل مجار می‌داند.

مواد ضد عفونی کننده دست حاوی الکل باعث کاهش تمامی میکروب ها نمی شوند. این مواد در زمان کثیفی دست ها کارایی خوبی ندارند. علاوه بر این،شاید حتی مواد شیمیایی خطرناک را هم پاک نکنند.

مواد ضد عفونی و عوارض مربوط به سلامتی

مواد شیمیایی موجود در محلول های ضدعفونی کننده حاوی الکل می تواند موجب سرطان، امراض تنفسی مانند آسم شغلی شود. همچنین اختلالاتی در تولید مثل و سیستم عصبی، سوزش چشم و پوست و سایر موارد به وجود آورد. بعلاوه، بعضی از محصولات که سمی و تخریب پذیر و حاوی مواد شیمیایی به عنوان پسماندهای های مضر تقسیم بندی می شوند.

عوارض جانبی شستشو و مصرف بیش از اندازه الکل ضدعفونی کننده

بهترین روش جهت پیشگیری از هر نوع مریضی شستشوی مرتب دست به همراه آب و صابون می باشد. مصرف بیش از حد از ضد عفونی کننده های حاوی الکل در این مورد می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی شود.

شستن بیش از اندازه دست ها و مصرف بی رویه از مواد ضد عفونی کننده حاوی الکل ممکن است منجر به بروز عوارضی جدی برای کودکان شود . شاید آن دسته از باکتری هایی که موجب تقویت قوای سیستم ایمنی انسان می‌شود را نابود سازد. همچنین، منجر به ضعیف گشتن سیستم ایمنی بدن شود. حتی شاید تا حدی پیش رود که بدن کلا مقاومت خود را نسبت به تمامی میکروب ها از دست بدهد.

مصرف بیش از اندازه این مواد ممکن است موجب آسیب های پوستی از جمله ترک خوردگی، خشکی دست و خونریزی شود. علاوه بر اینها، بستری را برای وارد شدن میکروب ها به بدن فراهم سازد. توصیه می‌شود پس از مصرف مواد ضد عفونی کننده با استفاده از لوسیون یا کرم های مرطوب کننده پوست خود را مرطوب نمایید.

بعلاوه مهم ترین نکته در زمان مصرف مواد ضدعفونی کننده و پاک کننده ها، مطالعه دستورالعمل و طریقه استفاده کردن از آنها می باشد. بعضی از ماده های شیمیایی به کار رفته در محصولات ضد عفونی کننده شاید با سایر مواد از خود واکنش نشان دهند.

سایر آسیب های پوستی ناشی از الکل

همانطور که قبلا اشاره کردیم؛ مصرف بیش از اندازه مواد ضد عفونی کننده حاوی الکل باعث به وجود آمدن ترک پوستی می‌گردد. این موضوع که باعث ورود ویروس های کثیف و خطرناک به بدن می شود. بعلاوه، این مواد موجب تغییر یافتن میکروبیوم موجود در سطح پوست می‌گردد.

میکروبیوم ها به عنوان باکتری های مفید پوستی در حقیقت اجتماعی کامل از یک گروه از ارگانیسم ها می باشند. آنها بر روی سطح پوست سکنی دارند.  میکروبیوم ها شامل ویروس ها، باکتری ها و قارچ ها هستند. اما در تحقیقات، تمرکز اساسی جهت مراقبت های پوستی، بر روی باکتری ها می باشد.

به طور کلی این اکوسیستم کوچک موارد بسیاری را در ارتباط با پوست بدن شامل می‌شود. از این موارد می توان به کنترل چگونه جذب شدن فرآورده های درموکازمتیک جهت سلامتی پوست اشاره نمود . بعضی از محققین اعتقاد دارند که مواد ضد عفونی کننده الکی مخصوص به دست و شستن بی رویه دست ها عواقب بدی دارد. این مواد حاوی الکل شاید به میلیاردها میکروب موجود در روده صدمه برساند. البته این تئوری هنوز تایید نشده است.

احتمال مسموم شدن از طریق مواد ضد عفونی کننده حاوی الکل

مواد ضد عفونی کننده مخصوص دست اغلب از ایزوپروپانول، الکل و اتانول با میزان غلظت بین ۶۰ الی ۹۵ درصد تولید شده اند . در شرایط سوء مصرفی حتی ممکن است سمی باشند. نتایج مطالعاتی نشان می دهد که مصرف منظم از این مواد تمیز کننده و ضدعفونی کننده ویژه دست حاوب اتانول احتمال مسمومیت دارند. زیرا باعث انباشته شدن اتانول در خون می‌شود که مقدار آن نسبتا کم اما قابل اندازه گیری می باشد.

هر چند که این مقدار از اتانول کمتر از میزان مسمومیت حاد می باشد. اما مصرف بی رویه شاید باعث مسمومیت مزمن گردد. در نتیجه، موجب افزایش خطر مشکلات مربوط به سلامتی از جمله سرطان پوستی یا اگزما شود.

در بعضی مواقع احتمال کشندگی هم وجود دارد. در اطفال نیز مسمومیت به آسانی و به واسطه پوست رخ می دهد. بعلاوه، آنها به دلیل استفاده از مواد غذایی به صورت تصادفی بیشتر در معرض این خطر قرار دارند.

شایعه استفاده از مواد ضدعفونی و الکل در جلوگیری از کوید ۱۹

با شیوع کرونا، شایعه استفاده از مواد ضد عفونی کننده و الکل جهت جلوگیری از آن موجب بسیاری از مسمومیت های الکلی و فوت چندین نفر شد. در نتیجه، غرغره نمودن یا نوشیدن الکل، هیچکدام اثری در جلوگیری از کوید ۱۹ ندارند. بعضی سودجویان شروع به دست کاری نمودن متانول کردند. این افراد توسط مایع سفید کننده، با تغییر دادن رنگ متانول، آن را به جای اتانول به فروش رساندند.

بعلاوه، به خاطر داشته باشید که بر اساس خاصیت سمی ماده متانول در تمامی راهنماهای بین المللی معتبر و مراجع، هیچ گونه توصیه ای در ارتباط با مصرف این مواد برای ضدعفونی نمودن پوست، دست، لوازم و تجهیزات مربوط به پزشکی و سطوحی مانند کف،در، دستگیره و میز کار وجود ندارد.