با افزایش سن ریزش موی سر به وجود می آید. در زندگی امروز با رژیم غذایی و استرس ریزش مو در برخی افراد به وجود می‌آید. این امر در آقایان از سنین پایین تری شروع می شود و این مسئله برای برخی افراد ترسناک است، ریزش موی ناگهانی ترسناک تر از ریزش موی زودهنگام است!
یعنی در یک بازه ی زمانی فردی که ازنظر ریزش مو هیچ مشکلی نداشته به طور ناگهانی یک قسمت از موی او دچار ریزش می‌شود، در این مقاله به برسی دلایل ریزش موی سر خواهیم پرداخت.
به طور کلی ریزش موی سر روزانه انسان طبیعی حداکثر ۱۰۰ تار مو در نظر گرفته می‌شود.ریزش مو بیشتر هنگام حمام و خوابیدن اتفاق می افتد، به طور طبیعی در ریزش و رویش مو یک فرد جوان تعادل وجود دارد و همزمان با ریزش یک تار مو، با فعالیت فولیکول های مو تار موی جدیدی درهمان محل جایگزین می‌شود. بنابراین در افراد جوان به طور معمول کچلی موی سر دیده نمی‌شود.
به دلائل فیزیولوژیکی و ژنتیکی تعادل بین ریزش موی سر و رویش مو به هم خورده و بسیاری از افراد دچار کچلی سر و رویش مو به اندازه کم تا شدید می‌شوند. به اکثر کچلی ها که از نوع ریزش مو با الگوی زنانه یا مردانه آلودگی آندروژنی یا ریزش موی ژنتیکی می‌گویند.
- به طور کلی همه ما ریزش مو داریم . وقتی تعادل بین ریزش موی سر و رویش مو به هم بخورد می‌گوییم فرد به ریزش مو مبتلا شده است .
- ریزش مو در خانم ها شیوع زیادی دارد اما به طور کلی در آقایان شایع تراست. حدود ۳۷ درصد خانم های زیر ۵۰ سال دچار ریزش مو می‌شوند.
- روند ریزش موی سر به صورتی است ،تدریجی یا ناگهانی.
- ریزش موی تدریجی، فرد به مرور متوجه ریزش مو می‌شود و اگر این روند ادامه پیدا کند باعث کچلی سر می شود .
- ریزش موی ناگهانی ،در یک بازه ی زمانی کوتاه فاصله ی بین شروع ریزش مو و کم پشتی مو کوتاه خواهد بود.
توجه داشته باشید ریزش مو بر جنبه های زیبایی و جنبه های روانی اثر می‌گذارد. همچنین ریزش مو باعث خجالت و ناراحتی فرد می شود. چرا که فرد از بسیاری از مناسبت های تفریحی ،شغلی ،اجتماعی،تحصیلی دوری می‌کند.
همین موضوع باعث کاهش اعتماد به نفس و آغاز مشکلات روحی خواهد بود.دلایل ریزش مو آلوپسی است. آلوپسی آندروژنی به صورت تدریجی رخ می دهد؛در این نوع عوامل ژنتیکی و هورمونی نقش مهمی دارد.
- عوامل ژنتیکی: پزشک معالج حتما از شما در مورد سابقه ی فامیلی ریزش مو در سنین پایین سوال خواهد کرد. اگر سابقه ی ریزش مو در پدر،عمو،دایی و دیگر اقوام دارید پس بنابراین این حالت در شما عادی می باشد.
- عوامل هورمونی: هورمون تستوسترون و هیدروتستوسترون در خانم ها و آقایان وجود دارد. اما این هورمون در آقایان بالاتر است. این هورمون در بدن هر فرد با افزایش میزان ریزش مو ارتباط دارد .
یکی از اقدامات بررسی ریزش مو آزمایش خون برای سطح هورمون ها است، درمانی برای آلوپسی آندروژنی وجود ندارد . تنها راه برای موهای از دست رفته کاشت مو است. البته داروهایی مانند ماینوکسیدیل و فیناستراید می‌تواند به تعویق انداختن کچلی سر موثر باشند.
رژیم غذایی نامناسب:
ساخت تار موهای جدید در فولیکول های مو اتفاق می افتد، برای این کار مواد مختلفی نیاز است و کمبود آن باعث ریزش موی سر می شود. معمولا بعض افراد در اثر پیروی از یک رژیم غذایی غیراصولی دچار ریزش مو می شوند .
جنس تارهای مو پروتئینی است . به همین دلیل اگر در رژیم غذایی پروتئین وجود نداشته باشد باعث ریزش مو می‌شود .در رژیم غذایی انواع پروتئین ها شامل( گوشت قرمز، مرغ، ماهی) تخم مرغ و لبنیات است.
یکی از مهم ترین ویتامین ها برای ساختار مو ویتامین ب ، نیاسین و بیوتین اشاره کرد. این ویتامین ها در شامپو های تقویت کننده، داروها، مکمل ها اشاره کرد، وجود مواد معدنی در ساختار مو ضروری است. کمبود آهن می‌تواند باعث ریزش مو بشود.عنصر روی ،منیزیم و کلسیم در ساختار تارهای موها اهمیت دارد و کمبود این عناصر باعث ریزش مو می‌شود.
ریزش موی سر در افرادی که تغذیه نامناسب دارند و از رژیم غذایی غیر اصولی پیروی می‌کنند و همچنین کسانی که بیماری گوارش دارند بیشتر است، ریزش مو معمولا با برطرف کردن کمبود های بدن خود به خود درمان می شود.
تلوژن افلوویوم :
قبل از اینکه عارضه ی تلوژن افلوویوم را بهتر متوجه بشیم باید مروری به مراحل رشد مو داشته باشیم .
- مرحله ی آناژن یا فاز رشد: در این مرحله آناژن معمولا ۳ سال بروز می کند و ۹۰ درصد تارهای مو ی هر فردی مرحله ی آناژن قرار دارد .
- مرحله ی کاتاژن یا فاز موقت:
یک مرحله ی گذرا و موقت بوده و کمتر از ۳ هفته طول می‌کشد. بین مرحله ی آناژن و تلوژن است و فقط ۱ درصد از تارهای موی فردی سالم ازنظر ریزش مو در این مرحله قرار دارد.
تلوژن یا فاز استراحت:
به طور متوسط فقط ۱۰ درصد از تارهای موی فرد در این مرحله قرار دارد . دیگر تارهای مو رشدی نخواهد داشت و در پایان مرحله ی تلوژن تار مو از پیاز موجدار شده و می‌ریزد.
در بسیاری از تلوژن افلوویوم تارهای مو مراحل آناژن و کاتاژن را سریع تر طی کرده و درصد بیشتر موها در مرحله ی تلوژن قرار دارد . تلوژن افلوویوم به نوعی سردسته ی ریزش مو است .یعنی به جای ۱۰۰ تار مو روزانه ۴۰۰ تار مو می‌ریزد،به همین دلیل سرعت ریزش تارهای مو افزایش می یابد.
وارد شدن استرس شدید به بدن یکی از دلائل ریزش مو است .استرس می‌تواند به دلیل مسائل روحی ،بیماری های جسمی و تغییرات ناگهانی و آسیب ها باشد.
استرس بلافاصله باعث ریزش مو نمی‌شود، استرس با سرکوب کردن سلول های سازنده ی مو باعث افزایش سرعت عبور از مرحله ی رشد یا آناژن می‌شود و همچنین ساخت تارهای موی جدید را کاهش می‌دهد.
ریزش نو زمانی اتفاق می افتد که فاز کاتاژن و تلوژن به اتمام برسد ،که این مرحله۳-۴ماه طول می کشد و بعد از ۳ ماه ریزش مو آغاز می‌شود.
مثال هایی از استرس:
- رژیم غذایی نامناسب
- تب شدید
- صدمات شدید جسمی
- کاهش وزن ناگهانی
- قطع عضو
- استرس شدید
- رویدادهای حساس زندگی (کنکور،جدایی،از دست دادن عزیز)
معمولا بعداز برطرف شدن علت استرس ریزش مو خود به خود درمان می‌شود و مداخلات دیگری ندارد.
مصرف برخی داروها :
بعضی داروها می‌توانند باعث ریزش مو شوند .لیست داروهایی که باعث ریزش مو می‌شوند بسیار طولانی است، اگر به تازگی دارویی را شروع کرده اید و بعداز آن ریزش موی شما افزایش یافته با پزشک خود حتما درمیان بگذارید، ریزش مویی که در اثر دارو باشد بعد از قطع دارو برطرف خواهد شد و موها مثل قبل خواهد شد.
شناخته شده ترین دارو هایی که باعث ریزش موی سر می‌شوند
داروهای شیمیایی
داروهای شیمیایی یکی از معروف ترین داروها است که باعث ریزش مو می‌شود.این دارو ها سلول هایی که باعث تکثیر بالایی می‌شوند را مهار می‌کنند.یکی از اثرات ناخواسته ی این داروها جلوگیری از تقسیم سلولی در فولیکول های مو است فولیکول های مو محل ساخت تارهای موی جدید هستند و اگر سلولی در آنها مهار شود تار موی جدید ساخته نمی‌شود.
داروهای ضد بارداری
تغییر هورمون های جنسی می‌تواند باعث ریزش مو شوند، داروهای ضد بارداری تعادل را در بین هورمون ها تغییر می دهند و بنابراین ریزش مو اتفاق می افتد.
ریزش موی سر بعداز بارداری:
در دوران بارداری هورمون پروژسترون و استروژن در بدن مادران بالا است و بعداز زایمان به طور چشمگیری کاهش می یابد. و این باعث می‌شود فولیکول های سازنده ی مواد وارد مرحله ی استراحت شوند.به همین دلیل بعداز ریزش هر تار مو ،تار موی جایگزینی برای آن وجود نخواهد داشت موهای مادران کم پشت خواهد شد. این یکی از شایع ترین شکایت مادران و یکی از دلائل ریزش مو می باشد.
معمولا با گذشت طی یک سال اول پس از زایمان اوضاع بهتر خواهد شد و موهای مادران مثل قبل از بارداری خواهد شد .
بیماری های مختلفی باعث ریزش مو می‌شوند.
عفونت ها: شایع ترین عفونت ها،عفونت قارچی است که شیوع آن در بزرگسالان سالم کم است اما بیشتر آن در کودکان ،نوجوانان افراد دچار ضعف مشاهده خواهد شد.
تینه آ کاپیتیس یک بیماری قارچی است. این بیماری قارچی در محیط های گرم و مرطوب رشد می‌کند .به همین دلیل پوست سر زیستگاه مناسبی برای آنها محسوب می‌شود. ممکن است دچار ریزش موی دردناک هم باشد. این بیماری از یک شخص به شخص دیگر منتقل می شود استفاده از حوله ،شانه،کلاه شخص دیگری انتقال پیدا می کند.
عفونت های دیگری باعث ریزش مو می‌شوند. می‌توان به فولیکول های مو اشاره کرد. در این بیماری التهاب در فولیکول های مو اتفاق می افتد.بنابراین با ریزش مو تار موی جایگزینی رشد نخواهد داشت و آن نقطه کچلی سر خواهد شد.
بیماری های تیروئیدی :
کم کاری تیروئید یکی از علائم ریزش مو است.
علائم کم کاری غددی می تواند ضعف ،خستگی ، چاقی ،پف صورت،کند شدن حرکات و رفلاکس ها و خستگی پوست باشد.
انجام آزمایش خون برای تشخیص این بیماری کمک کننده است.
تریکو تیلومانیا:
این اختلال درمیان دختران جوان شایع تر است .اختلالاتی همچون وسواس،مو کنی یا تریکوتیلو مانیا یک نوع اختلال روانی است.
در این بیماری فرد به طور وسواس گونه ای اقدام به کندن موهای خود می کند. روش های روان درمانی می تواند به این بیماری کمک کند.
بیماری لوپوس:
بیشتر شبیه ضایعات پوستی قرمز رنگ است بر روی گونه و بینی ایجاد می‌شود.این بیماری به سلول های بدن حمله می‌کند و به آنها آسیب وارد می کند. در این بیماری ممکن است پوست سرهم درگیر شود و مناطقی به شکل سکه ای دچار ریزش مو شوند.بیماری لوپوس بیشتر در خانم ها دیده می‌شود.ریزش مو در این بیماری می تواند موقت یا دائمی باشد .بستگی به نوع بیماری و شدت آن دارد.
آلوپسی آره آتا:
در این بیماری سلول های امنیتی تنها به فولیکول های مو حمله می‌کنند و کل بدن را درگیر می کنند. این بیماری باعث ریزش موی دایره ای کوچک می شود. البته می تواند باعث ریزش موی کل سر یا بدن بشوند. در این حالت ها به بیماری آلوپسی توتالیتر یونیورسالیس گفته می‌شود.ریزش موی این بیماری معمولا خود به خود درمان می‌شود.
سندرم تنبلی تخمدان:
بیماری که در خانم ها دیده شده و باعث اختلال در تعادل هورمون های جنسی آنها می‌شود.هورمون های جنسی می توانند باعث اختلال در ریزش مو شوند .البته سندرم تنبلی تخمدان پلی کیستیک بیشتر از اینکه باعث ریزش مو شود باعث پرمویی در نقاط مختلف بدن می‌شود.
افرادی که بانک موی ضعیف دارند:
در مردان ریزش مو شقیقه ها شروع می‌شود تا به عقب ادامه می‌یابد کم کم تمام نواحی سر بدون مو خواهد شد. در خانم ها مثل کلاهی که روی سر می‌گذارند موهای منطقه ی زیر کلاه کاهش می‌یابد. این نوع ریزش در آقایان شایع است .یکی از درمان های این بیماری داروی فیناستراید است . این دارو خوراکی است و تا ۸۳ درصد ریزش مو را متوقف می‌کند و ۶۶ درصد باعث رشد مجدد موها می‌شود.
لیزر های کم توان و در بعضی مواقع PRP و مزوتراپی مو می‌تواند کمک کننده باشد.
افرادی که موهای چرب دارند:
چرب بودن یا خشک بودن موها عوامل ریزش مو نیست.
برای این نوع موها باید از شامپوهای مخصوص استفاده کنیم و مراقبت از این موها متفاوت است.
مصرف بیش از حد ویتامین A
مصرف بیش از حد مکمل ها یا داروهایی که حاوی ویتامین A هستند باعث ریزش مو می‌شوند. مقدار مجاز مصرف روزانه ویتامین آ ۵۰۰۰ واحد بین المللی (IU)هرروز برای بزرگسالان و کودکان بالای ۴ سال است . مکمل ها حاوی ۲۰۵۰۰تا۱۰،۰۰۰(IU) هستند.البته قطع یکباره ی مصرف ویتامین و یا کم کردن بیش از حد آن آسیب های متعددی برای بدن به همراه خواهد داشت.
سخن آخر در مقاله ریزش موی سر
در این مقاله از مجله پزشکی آرانیک با شما بودیم و دلایل ریزش موی سر را با هم بررسی کردیم، دانستید که ریزش موی سر می تواند به دلیل های مختلفی باشد که مهمترین آن کمبود ویتامین ها و موارد ارثی هستند، در این رابطه دقت کنید که این دو مورد از موارد اصلی هستند و موارد زیاد دیگری هم هستند که در این مقاله به صورت کامل درباره آن ها توضیح داده شد، در صورتی که در این رابطه تجربه ای دارید و یا پرسشی برایتان ایجاد شده می توانید از طریق بخش دیدگاه ها با ما به اشتراک بگذارید تا دیگران هم از این تجربیات بهره مند شوند.
