در بین جوامع امروز بیماری دیابت بسیار دیده می شود و این بیماری سن و سال خاصی ندارد و ممکن است در هر طیف سنی رخ دهد، در این بیماری مشکلاتی برای بدن در تبدیل غذاها به ویژه قندها به سوخت بدن رخ می دهد و با عدم درمان مناسب دیابت و به مرور زمان با افزایش گلوکز خون به قلب، کلیه ها، عروق خونی، چشم ها و سیستم عصبی آسیب وارد می گردد اما این تنها عوارض و مشکلات ناشی از دیابت نیست بلکه این بیماری روی پوست افراد نیز تاثیرات بسیار بدی دارد و این مشکلات پوستی می تواند خود را از همان کودکی نشان دهد، پس در این مقاله از مجله زیبایی آرانیک با ما همراه باشید تا با بیماری دیابت در کودکان و تاثیرات آن به خصوص روی پوست کودکان بیشتر آشنا شوید.
انواع دیابت و علائم آن در کودکان
پیش از آنکه به علائم پوستی دیابت در کودکان بپردازیم بهتر است با انواع دیابت در کودکان و علائم آن ها آشنا شویم.
دیابت نوع یک
در دیابت نوع یک کودکان، دیگر بدن قادر به تولید هورمون انسولین نیست و از آنجایی که انسان برای زنده ماندن و ادامه حیات به انسولین نیاز دارد باید این انسولین از طریق تزریق تامین گردد، پیش از این دیابت نوع یک در کودکان را با نام دیابت نوجوانان یا دیابت وابسته به انسولین می شناختند. در ابتدا تشخیص دیابت نوع یک در کودکان بسیار سخت بوده و برای کودکان انجام تزریق انسولین آزاردهنده است و از این پس باید به مواد غذایی مصرفی آن ها توجه نمود و قند خون را کنترل کرد، با وجود اینکه درمانی برای دیابت نوع یک در کودکان نیست با این حال می توان آن را کنترل نمود، با کنترل قند خون، تزریق انسولین و بالا بردن کیفیت زندگی و تغذیه کودک شرایط دیابت نوع یک برای آن ها بهتر می شود، با مبتلا شدن کودک به دیابت نوع یک علائم آن نیز به سرعت بروز می کند و می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تکرر ادرار
- تشنگی و گرسنگی شدید
- خستگی
- کاهش وزن ناگهانی
- تحریک پذیری یا تغییر رفتار
- تنفس کودک بد بو شده
دیابت نوع دو
پیش از این دیابت نوع دو بیشتر در بزرگسالان رخ می داد و به دیابت بزرگسالان معروف بود اما امروزه به دلیل افزایش کودکان مبتلا به چاقی دیابت نوع دو در کودکان نیز بیشتر شده است، دیابت نوع دو یک بیماری مزمن در کودکان بوده که به نحوه پردازش قند به سوخت در بدن کودک اثر گذار است و در این شرایط قند در جریان خون جمع شده و خطرات بسیاری دارد که می توانید با انجام یک سری از کارها از به وجود آمدن این دیابت پیشگیری کرده و یا آن را در کودکان مدیریت نمایید. دیابت نوع دو ممکن است به تدریج در کودک ایجاد شود و علائم خاصی نداشته باشد اما با یک معاینه ساده توسط پزشک می توان آن را تشخیص داد و در اثر تجمع قند بیش از حد در جریان خون می تواند علائم زیر در کودک بروز کند:
- شدت گرفتن تشنگی و گرسنگی
- تکرر ادرار
- خستگی
- تار شدن دید
- در برخی نقاط پوست مانند اطراف گردن یا زیر بغل و کشاله ران نواحی تیره دیده می شود.
- در کودکان مبتلا به دیابت نوع دو نیز کاهش وزن ناخواسته رخ می دهد اما نه به اندازه کودکان مبتلا به دیابت نوع یک
- عفونت های پشت سر هم
چرا کودکان دچار دیابت می شوند؟
معمولا دلیل اصلی دیابت نوع یک در کودکان دریافت ژن آن از والدین است چرا که دیابت نوع یک را یک بیماری ژنتیکی و خود ایمنی می شناسند و در آن سیستم ایمنی بدن به سلول های لوزالمعده که مسئول ساخت انسولین هستند حمله کرده و آن ها را از بین می برد و دیگر بدن قادر به تولید این هورمون نیست و به این ترتیب گلوکزی که از مواد غذایی وارد بدن می شود تجمع پیدا کرده و قند خون بالا می رود، در دیابت نوع یک بعد از گذشت چند هفته علائم آن بروز می کند، البته ممکن است دیابت نوع یک به دلیل برخی عفونت ها نیز رخ دهد.
اما دیابت نوع دو در اثر سبک زندگی نامناسب، عدم تحرک و فعالیت ورزشی و نیز تغذیه نامناسب رخ می دهد البته ژنتیک نیز می تواند در ایجاد آن نقش داشته باشد با این حال می توان با یک سبک زندگی مناسب و رژیم غذایی درست این بیماری را پیشگیری و کنترل کرد، در دیابت نوع دو علائم با گذشت زمان زیادی خود را نشان می دهند و ممکن است کودک به بیماری دچار شده ولی هیچ علائمی نداشته باشد بنابراین اگر خود را مستعد این بیماری می دانید بهتر است به انجام آزمایش خون اقدام کنید چرا که در صورت دیر فهمیدن ممکن است به سایر قسمت های بدن نیز آسیب وارد کند.
علائم پوستی دیابت در کودکان
بیماری دیابت تاثیرات زیادی بر قسمت های مختلف بدن دارد و یکی از این قسمت ها که دچار مشکلات زیادی می شود پوست بوده که شایع ترین عوارض پوستی دیابت به شرح زیر است:
ضخیم شدن پوست
این بیماری که به آن تصلب پوستی نیز گفته می شود بیماری نادری است که بیشتر در افراد مبتلا به دیابت نوع دو دیده می شود، در این بیماری برخی قسمت های پوست نظیر پشت گردن و بخش فوقانی کمر ضخیم می شود، اگر به دنبال درمان عوارض پوستی دیابت هستید باید سطح قند خون را کاهش دهید و از محصولات مرطوب کننده نیز استفاده کنید.
برص
معمولا مشکلات پوستی دیابت در افراد مبتلا به دیابت نوع یک بیشتر دیده می شود، در این بیماری سلول های سازنده رنگدانه پوست از بین رفته در نتیجه قسمت هایی از پوست بی رنگ می شود، معمولا این لکه ها در ناحیه سینه و شکم پدیدار می شوند و در برخی موارد آن ها را می توان اطراف دهان، چشم ها و بینی نیز مشاهده نمود.
آکانتوزیس نیگریکانس
آکانتوزیس نیگریکانساین بیماری در افراد چاق مبتلا به دیابت بیشتر دیده می شود و در اثر مقاومت به انسولین ایجاد می گردد و در آن قسمت های از پوست تیره شده و به رنگ زرد مایل به قهوه ای در می آید و حتی برخی اوقات برآمده و مخمل مانند شده و شبیه به زگیل می شود این عوارض پوستی در قسمت های از پوست که روی هم تا می شوند نظیر کشاله ران، زیر بغل، زانو، زیر پستان و روی زانو دیده می شود.
درموپاتی دیابتی
عارضه پوستی درموپاتی دیابتی با ایجاد اختلال در عروق خونرسانی پوست ایجاد می شود و در آن ضایعاتی قرمز یا قهوه ای به شکل گرد یا بیضی روی ساق پا که پوست نازک تری دارد بروز می کند و در این شرایط خارش و سوزش نیز در محل بروز می کند و همچنین موهای ناحیه ساق پا دچار ریزش مو شده و این قسمت از پوست نازک و براق می شود.
مومی شدن پوست
در مومی شدن پوست یا تصلب دیجیتالی پوست انگشتان دست و پا سفت، مومی شکل و منقبض شده و در این شرایط حرکت انگشتان کم می شود و دیگر نمی توان دو کف دست را بهم چسباند.
تاول های دیابتی
روی انگشتان دست و پا و ساق پای نیمی از بیماران دیابتی تاول های شبیه سوختگی ظاهر می شود که داخل آن مواد شفاف و استریل وجود دارد، این عارضه پوستی در بیماران دیابتی دردی ایجاد نمی کند و به مرور بهبود می یابد و هنگامی که بیماران دیابتی بدون جوراب کفش می پوشند این تاول ها ایجاد می گردد، در صورتی که قند خون کنترل شود درمان این تاول ها به راحتی صورت می گیرد.
عفونت های باکتریایی
در بیماری دیابت کودکان، عفونت های پوستی زیادی رخ می دهد و عفونت های استافیلوکوکی باعث عفونت و التهاب در ناحیه فولیکول های مو شده علاوه بر این در قسمت پلک ها و ناخن ها نیز عفونت زیاد دیده می شود، در این افراد مصرف آنتی بیوتیک لازم است.
عفونت های قارچی
دیابت کودکان، بیشترین عفونت قارچی در اثر مخمری به نام کاندیدا آلبیکنس روی می دهد و در قسمت های مختلفی نظیر بین انگشتان دست و پا، ناخن ها و گوشه دهان ظاهر می شود، این عفونت با خارش همراه بوده و به رنگ قرمز و معمولا با تاول و فلس دیده می شود همچنین برای خانم هایی دیابتی عفونت واژن بیشتر دیده می شود.
فرو رفتن ناخن به گوشت
فرو رفتن ناخن به گوشت در انگشتان پا این عارضه بیشتر دیده می شود و در آن لبه ناخن انگشت شست وارد پوست و گوشت کنار ناخن می شود و معمولا افرادی که ناخن های خود را از ته می گیرند و یا کفش تنگ می پوشند بیشتر از سایر افراد به این عارضه مبتلا می شوند.
در بیماری دیابت کودکان چگونه از پوست مراقبت کنیم؟
- قند خون را به صورت روزانه و دقیق کنترل کنید.
- پوست به خصوص بین انگشتان را تمیز و خشک نگه دارید.
- هنگام حمام از آب داغ استفاده نکنید.
- از صابون های مرطوب کننده مانند صابون گلیسیرینه برای پوست استفاده شود.
- اجازه ندهید پوست خشک گردد و از کرم های مرطوب کننده استفاده کنید به خصوص هنگام سردی هوا
- از زخم و خراشیدگی های پوست رسیدگی و مراقبت گردد.
- از جوراب و کفش مناسب عوارض پوستی دیابت استفاده کنید.
