هنگامی که بدون هیچ حفاظی به مدت طولانی در معرض تابش آفتاب قرار بگیرید دچار آفتاب سوختگی می گردید که ممکن است در ابتدا هیچ گونه علائمی نداشته باشد اما در صورتی که پوست دچار التهاب و قرمزی شد نشان دهنده تاثیر زیاد آفتاب روی پوست می باشد و حتی ممکن است سطح پوست خشک و یا داغ گردد، باید آفتاب سوختگی را جدی گرفت و به پیشگیری و درمان آن پرداخت چرا که ممکن است سرانجام به سرطان پوست منجر گردد، در این مقاله سعی ما بر این است تا راه های جلوگیری و درمان آفتاب سوختگی را به شما آموزش دهیم بنابراین تا انتهای مقاله در مجله زیبایی آرانیک همراه ما باشید.
نشانه های آفتاب سوختگی در پوست
این که میزان آفتاب سوختگی تا چه حد شدید باشد به نوع پوست فرد و نیز میزان در معرض بودن نور آفتاب بستگی دارد بنابراین آفتاب سوختگی در افراد مختلف دارای علائم متفاوتی بوده و در موارد شدید عامل ایجاد سرطان پوست می باشد. اولین نشانه های آفتاب سوختگی ممکن است در کمتر از ۱۵دقیقه خود را نشان دهند و بعد از نیم ساعت پوست قرمز می گردد اما به طور معمول بین ۲ تا ۶ ساعت زمان لازم است. در آفتاب سوختگی های خفیف معمولا قسمت آسیب دیده مقداری دچار قرمزی و سوزش می شود اما هنگامی که آفتاب سوختگی شدید رخ دهد می تواند بسیار درد ناک باشد و زمانی که آفتاب سوختگی علائمی چون تاول زدن پوست، ضعف، حالت تهوع و استفراغ، تب و لرز، عفونت و کم آبی بدن داشته باشد باید به پزشک مراجعه نمود و مراقبت های لازم صورت گیرد.
راه های جلوگیری از آفتاب سوختگی
بهترین راه برای مقابله با آفتاب سوختگی پیشگیری کردن از ایجاد آن می باشد تا دچار مشکلات بعدی و ناراحتی های ناشی از آن نگردید، یکی از بهترین کارها برای در امان ماندن از آفتاب سوختگی قرار نگرفتن در معرض آفتاب در ساعات اوج گرما می باشد و همچنین هنگام قرار گرفتن زیر نور آفتاب از وسایل حفاظتی استفاده نمایید تا اثر آن را به حداقل برسانید این مسئله به خصوص برای کودکان و افرادی که دارای پوست روشنی هستند از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد، راه های مقابله با آفتاب سوختگی به شرح زیر است:
۱) تا حد امکان زیر نور مستقیم آفتاب قرار نگیرید
بین ساعت ۱۰ تا ۴ بعدازظهر اوج گرمای آفتاب می باشد بنابراین در صورتی که کار خاصی بیرون از منزل ندارید سعی کنید در این ساعات از منزل بیرون نروید و کارهای خود را در ساعتی دیگر انجام دهید اما چنانچه ناگزیر به بیرون رفتن و قرار گرفتن در فضای آزاد هستید حتما خود را آماده نمایید و با پوشش مناسب و وسایل حفاظتی از منزل خارج گردید و توجه داشته باشید حتی در روزهای ابری نیز رعایت این نکات ضروری می باشد چرا که اشعه ماورا بنفش قادر به عبور از لایه های ابر نیز بوده و سبب آفتاب سوختگی شما می گردد.
۲) در سایه قرار گیرید
هنگامی که در فضای آزاد قرار دارید سعی کنید در مناطقی که سایه است مانند زیر درخت، چتر، چادر یا ایوان خانه قرار بگیرید زیرا این مناطق نور فرابنفش کمتری دریافت می کنند و در نتیجه کمتر دچار آفتاب سوختگی می شوید با این وجود هنگام قرار گرفتن در سایه نیز حتما از کرم ضد آفتاب استفاده کنید چرا که در اثر برخورد اشعه فرابنفش به سطوح و انعکاس آن به سمت شما همچنان در معرض این اشعه خطرناک هستید.
۳) از کرم ضد آفتاب استفاده کنید
امروزه ضد آفتاب ها به شکل های مختلفی مانند ژل، لوسیون، کرم و اسپری تهیه می شوند که این کرم های ضد آفتاب یا نور فرابنفش خورشید را جذب می کنند و یا بازتاب می دهند و به این شکل از پوست در برابر نور خورشید محافظت می کنند و هنگام خرید باید یک محصول مطمئن و دارای فاکتور حفاظت در برابر نور خورشید را خریداری نمایید تا به بهترین شکل از پوست شما محافظت کنند و نیم ساعت پیش از قرار گرفتن در معرض نور خورشید قسمت هایی از بدن که پوشش ندارد را کرم ضد آفتاب بزنید و هر دو یا سه ساعت بعد کرم خود را تجدید نمایید.
۴) لباس مناسب بپوشید
پوشیدن لباس های مناسب و بلند تا حد زیادی بدن را در مقابل نور خورشید محافظت می کند بهتر است از پیراهن های آستین دار و شلوار بلند استفاده کنید همچنین جنس و رنگ لباس نیز از اهمیت خاصی برخوردار می باشد، لباس هایی که دارای رنگ تیره و جنس محکم تری هستند نسبت به لباس های روشن بهتر از بدن محافظت می کنند. علاوه بر این امروزه تولید کنندگان پوشاک لباس های حاوی SPF تولید می کنند که خیلی بیشتر از لباس های معمولی بدن را در مقابل نور خورشید محافظت می کنند و در کنار کرم ضد آفتاب استفاده از یک کلاه لبه دار که به خوبی صورت، گوش ها و پشت گردن را بپوشاند و یک عینک آفتابی نیز بسیار کمک کننده است.
۵) از نور آفتاب برای برنزه کردن استفاده نکنید
بسیاری از افراد از حمام آفتاب یا تخت های برنزه کننده استفاده می کنند تا پوست خود را برنزه نمایند، برنزه کردن تولید ملانین را در پوست افزایش می دهد اما ملانین توانایی زیادی برای محافظت از پوست در مقابل نور خورشید ندارد، با وجود اینکه برنزه کردن پوست مانع از آفتاب سوختگی آن می گردد اما این مزیت برنزه کردن در مقابل زیانی مانند سرطان و پیری پوست ارزش چندانی ندارد. از آنجایی که امروزه افراد از خطرات برنزه کردن در مقابل آفتاب آگاه شده اند محصولات برنزه کننده بدون نیاز به آفتاب مانند لوسیون ها، ژل ها و اسپری ها طرفداران بسیاری پیدا کرده است، با وجود اینکه این محصولات بی خطر هستند اما به صورت موقتی پوست را برنزه نموده و باید دوباره استفاده شوند و در مقابل آفتاب از پوست محافظت نمی کنند.
کودکان بیشتر از سایر افراد در معرض آفتاب سوختگی قرار دارند
کودکان به دلیل داشتن پوستی ظریف و حساس تر بیشتر در معرض آفتاب سوختگی هستند و از آنجایی که از خطرات آفتاب سوختگی اطلاعی نداشته و نیز راه های مقابله با آن را نمی دانند والدین باید بیشتر مراقب آن ها باشند. با توجه به اینکه استفاده از کرم ضد آفتاب برای نوزادان زیر شش ماه توسط متخصصان تایید نشده است بنابراین والدین باید از سایر وسایل حفاظتی نظیر لباس مناسب، کلاه، عینک آفتابی و سایه بان برای آن ها استفاده کنند و چنانچه این وسایل در اختیار نبود به مقدار کمی کرم ضد آفتاب با SPF ۱۵ یا بالاتر را روی برخی قسمت های بدن مانند صورت و پشت دست ها استفاده کنند اما بهتر است برای کودکان از کرم های مناسب پوست حساس یا مخصوص کودکان استفاده شود.
راه هایی جهت درمان آفتاب سوختگی
با وجود وسایل حفاظتی بسیاری اوقات افراد دچار آفتاب سوختگی می گردند که می توان با استفاده از روش های زیر این مشکل را حل نمود:
- شست و شوی پوست
در طول روز قرار گرفتن در معرض آفتاب، عرق کردن، باقی مانده کرم ضد آفتاب و سایر آلودگی ها روی پوست می نشینند و پوست را آلوده می کنند اما با پاکسازی و شست و شوی پوست آلودگی ها از بین رفته و پوست تمیز و سبک می گردد.
- کمپرس شیر خشک
می توان جهت درمان پوست آفتاب سوخته و از بین بردن سوزش و خارش ناشی از آن از کمپرس شیر خشک استفاده کرد چرا که پروتئین های موجود در شیر یک لایه محافظتی برای پوست ایجاد کرده و سبب مرطوب شدن آن می شود و پوست مرطوب بهتر درمان می شود.
- دوش آب سرد
با استفاده از دوش آب سرد یا غوطه ور شدن در آب سرد می توان پوست آفتاب سوخته را خنک نمود، حتی می توان با یک پارچه خیس یا اسفنج نیز پوست را مرطوب و خنک کرد.
- روغن ویتامین E
ویتامین E دارای خواص آنتی اکسیدانی بوده و التهاب ناشی از آفتاب سوختگی را کاهش می دهد، این ویتامین یکی از بهترین راه های درمان آفتاب سوختگی است چرا که اشعه فرابنفش خورشید سبب تولید رادیکال های آزاد در بدن شده و این رادیکال های آزاد با بردن الکترون از مولکول های سالم بدن به آن آسیب وارد می کنند اما وجود ویتامین E سبب فراهم شدن الکترون های مورد نیاز رادیکال های آزاد شده و با این کار مانع از آسیب دیدن مولکول های بدن می شود.
- مصرف آب زیاد
بدن با انجام فعالیت های زیاد روزمره و نیز مقابله با آسیب های ناشی از اشعه خورشید آب از دست می دهد و برای جبران این رطوبت از دست رفته به آب نیاز دارد و چنانچه بدن دچار کم آبی گردد پوست نیز خشک می گردد و این امر سبب بیشتر شدن اثر آفتاب سوختگی می شود بنابراین با نوشیدن آب زیاد بدن هیدراته شده و خنک می شوید.
- مرطوب کردن پوست
قرار گرفتن در معرض آفتاب، کلر و عوامل دیگر سبب خشک شدن پوست می شود بنابراین بهتر است بعد از شست و شو و پاکسازی پوست و هنگامی که پوست کمی مرطوب است از لوسیون های بدن جهت رطوبت رسانی و نیز آبرسان برای صورت استفاده کنید.
- استفاده از ژل آلوئه ورا
مقدار خیلی زیادی از حجم آلوئه ورا را آب تشکیل می دهد و با قرار دادن ژل آن روی قسمت های آسیب دیده سبب خنک شدن، آبرسانی و با طراوت شدن پوست می گردد و فواید بسیار زیادی برای پوست دارد.