به بخشی از پوست که در مقایسه با پوست های اطراف آن دارای ظاهری بد و غیر طبیعی می باشند ضایعه پوستی گفته می شود. در این مقاله از مجله پزشکی آرانیک به معرفی کامل انواع ضایعات پوستی و مشکلات پوستی صورت و حساسیت پوست می پردازیم.
انواع ضایعات و حساسیت پوستی
ضایعات پوستی دارای دو دسته هستند، اولیه و ثانویه . به ضایعات پوستی که ظاهری غیر طبیعی دارند که از بدو تولد وجود داشته در طی زندگی یک فرد ایجاد می شود ضایعات پوستی اولیه می گویند. ضایعات پوستی ثانویه نتیجه تحریک یا دستکاری ضایعات پوستی اولیه هستند.
چه عواملی باعث ضایعات و حساسیت پوستی می شوند
بیشترین علت یک ضایع پوستی عفونت روی سطح یا درون پوست هر فرد می باشد، ویروس زگیل در اثر تماس مستقیم پوست به پوست از فردی به فرد دیگر منتقل می شود، ویروس هرپس سیمپلکس از تماس مستقیم انتقال پیدا می کند.عفونت دیگری هم به نام سیستماتیک وجود دارد مانند آبله مرغان یا زونا که سرتاسر بدن را دارای ضایعات پوستی می کند. MRSA و سلولیت عفونت های خطرناکی هستند،دارای ضایعات پوستی می باشند. ضایعات ارثی هم وجود دارد مانند خال ها و کک و مک ها. ضایعاتی هم هستند مانند ماه گرفتگی که از زمان تولد وجود دارند.برخی از ضایعات ممکن است باعث واکنش به آلرژی ها مانند اگزمای آلرژیک و درماتیت تماسی باشند،گاهی هم پیش می آید گردش خون ضعیف یا دیابت باعث حساسیت پوست و ایجاد ضایعات پوستی شوند.
انواع ضایعات اولیه پوستی
ماه گرفتگی ها، خالها ،راش ها و آکنه از ضایعات پوستی اولیه هستند اما انواع دیگری از ضایعات پوستی وجود دارد که در موارد زیر بازگو می کنیم.
تاول ها
تاول های که با اشکال کوچک هستند وزیکول می نامند. این ضایعات پوستی حاوی مایع شفاف رنگ و با اندازه کمتر از ۱/۲سانتی متر می باشند. وزیکول های بزرگ را بولا می نامند،این ضایعات از نتیجه آفتاب سوختگی،سوختگی با بخار،نیش حشرات،ساییدگی ناشی از کفش یا لباس،عفونت های ویروسی به وجود آمده اند.
ماکول یا لکه پوستی
ماکول ها مانند کک و مک ها و خال ها صاف هستند،نقاط کوچکی که به رنگ قهوه ای ،قرمز یا سفید هستند و حدود یک سانتی متر قطر دارند.
ندول
ندول ها سفت و برجسته هستند،اندازه ندول ها بیش از ۲سانتی متر است.
سفت دانه یا پاپول
یک پاپول روی پوست به شکل برجسته است ،به صورت دسته جمعی و کنار هم ظاهر می شود تکه پوستی که حاوی پاپول ها از پلاک نامیده می شود. پلاک ها در افرادی که مبتلا به پسوریازیس هستند رایج هستند.
چرکدانه یا پوسچول
ضایعات کوچکی که پر از چرک هستند آن ها نتیجه آکنه ،کورک یا زرد زخم هستند.
راش
ضایعاتی که ناحیه کوچک یا بزرگ پوست را می پوشاند و در اثر آلرژیک ظاهر می شوند.
تورم پوست یا ویل
ضایعی پوستی که در اثر واکنش آلرژیک ایجاد می شود،کهیر ها مثالی از این موردها هستند.
انواع ضایعات پوستی ثانویه
ضایعات پوستی اولیه که تحریک می شوند و باعث به وجود آمدن ضایعات ثانویه می شوند. مهمترین ضایعات پوستی ثانویه عبارتند از:
دلمه یا کراست
وقتی خون خشک شده روی جایی که خراشیده شده و تحریک شده را بگیرد دلمه یا کبره ایجاد می شود.
زخم
زخم ها در اثر یک عفونت باکتریایی یا آسیب فیزیکی ایجاد می شود، اغلب همراه با گردش خون ضعیف هستند.
فلس
تجمعی از سلولهای پوستی که به شکل پوسته از پوست جدا می شوند فلس می گویند.
جای زخم
وقتی جای خراشیدگی و بریدگی روی پوست جا می ماند وبا پوست سالم جایگزین نمی شود و جای زخم ضخیم و برجسته روی پوست باقی می ماند این جای زخم را کلوئید می نامند.
آتروفی پوست
مناطقی از پوست که در اثر استفاده بیش از حد از استروئیدهای موضعی یا جریان خون ضعیف نازک و چروکیده می شوند، در این زمان آتروفی پوست رخ می دهد.
آکنه
آکنه ها هم می توان در بخش حساسیت پوستی قرار داد و آکنه را معمولاً میتوانید روی صورت، گردن ،شانه ها ،قفسه سینه و بخش فوقانی کمر ببینید. جوش دانه های سرسیاه و سرسفید یا ندول ها و کیسه های عمیق دردناک تشکیل می شوند. در این زمان حتماً باید تحت درمان قرار بگیرید زیرا ممکن است جای زخم باقی بماند.
تبخال
تبخال در دسته حساسیت های پوستی مانند تاول قرمز همراه درد و پر از مایع در نزدیکی دهان و لب ها ظاهر می شود قبل از اینکه تبخال روی پوست ظاهر شود در آن ناحیه احساس سوزش و خارش می کنید. ممکن است با نشانه های خفیف شبیه آنفولانزا نظیر تب، درد بدن و تورم گره های لنفاوی همراه باشد.
هرپس سیمپلکس
ویروس HSV_1وHSV_2باعث ضایعات دهانی و تناسلی می شوند.این تاول ها به صورت انفرادی یا خوشه ای ظاهر می شوند و با مایع زردی پر شده و پینه می بندند. باعث ایجاد علائم ای خفیف مانند تب ، خستگی ،تورم گره های لنفاوی ،سردرد، درد بدن و کاهش اشتها می شوید. تاول ها در پاسخ به استرس، قاعدگی، ناخوشی یا روبرو شدن با خورشید ایجاد می شود.
کراتوز اکتینیک
این ضایع معمولا کمتر از دو سانتی متر است.پوستی ضخیم زبر یا پوسته پوسته تشکیل می شود، در قسمت های که در معرض نور مستقیم خورشید قرار می گیرد ظاهر می شود. دارای رنگ صورتی بوده و به رنگ های قهوه ای، قهوه ای مایل به زرد یا خاکستری نیز دیده می شود.
اگزمای آلرژیک
شبیه سوختگی است روی دست و ساعد دیده می شود و پوست را دچار خارش ، قرمزی و زبری می کند. در این صورت تاول هایی ایجاد میشود که آبدار شده و ترشحاتی از آن خارج می شود و سپس پینه می بندد.
زرد زخم
زرد زخم در کودکان و نوزادان بیشتر شایع است و معمولاً در منطقه اطراف دهان، چانه و بینی ظاهر می شود. و احساس سوزش و تاول های پر از مایع می کنید که به آسانی می ترکند و قشر عسلی رنگی تشکیل می شود.
درماتیت تماسی
ساعتها و روزها با قرار گرفتن در تماس با یک آلرژن ظاهر می شود،این بثورات دارای مرزهای مشخص بوده وقتی که پوست با ماده تحریک کننده ظاهر می شود. در این صورت پوست دچار خارش، قرمزی و زبری می شود و تاول های ایجاد میشوند که حاوی مایع هستند و ترشحاتی داشته و پینه می بندند.
پسوریازیس
تکه های پوستی زبر، نقره رنگ که کاملا مشخص است و معمولا روی پوست سر، زانو و بخش تحتانی کمر دیده می شود و همراه خارش یا بدون علامت هستند.
آبله مرغان
خوشه هایی از تاول های خارش دار به رنگ قرمز و پر از مایع که در تمام سطح بدن دیده می شود و بثورات همراه با تب، درد بدن،درد گلو و کاهش اشتها هستند. باید بدانید تا زمانی که روی تاول ها خشک شود و دلمه به ببندد واگیردار هستند.
زونا
به صورت بسیار دردناکی ممکن است دچار خارش و سوزش شوند. از خوشه هایی که از تاول های پر از مایع تشکیل شدهاند که به آسانی می ترکنند و مایع از آنها خارج می شود. و در الگوی نواری و بیشتر در منطقه نیم تنه ظاهر می شود اما ممکن است در بخشهای دیگر بدن از جمله صورت نیز ظاهر شود و همراه با تب ،لرز ،سردرد و خستگی می باشد.
کیست سباسه
این کیست ها در گردن، صورت ، نیم تنه دیده می شود. کیست های که بزرگ هستند با درد و فشار همراه هستند این کیستها غیر سرطانی هستند و رشد بسیار آهسته ای دارند.
عفونت استافیلوکوکوس اورئوس
این بیماری در بخش حساسیت های پوستی یک فوریت پزشکی است.دارای عفونت است که به وسیله استافیلوکوک ایجاد می شود. که این باکتری ها در بسیاری از آنتیبیوتیکها مقاوم هستند. این باکتری ها از طریق بریدگی یا خراش وارد پوست میشوند و ایجاد عفونت می کنند. این عفونت ها مثل نیش عنکبوت به نظر می رسند و با ظاهری مانند جوش قرمز دردناک هستند که از آن چرک خارج می شود. بهتر است برای درمان از آنتی بیوتیک های قوی استفاده کنید چون منجر به وضعیتی خطرناک مانند عفونت خون یا سلولیت (cellulitis) می شود.
سلولیت
این بیماری را هم در فوریت های پزشکی خود قرار دهید، سلولیت در اثر قارچ یا باکتری از طریق بریدگی یا ترک وارد پوست می شود و پوست قرمز، دردناک و متورم شده و به سرعت پخش می شود.این ناحیه گرم بوده و به لمس کردن حساس می باشد دارای نشانه ای از یک عفونت جدی است که نیاز به توجه پزشکی دارد مانند تب ، لرز و قرمزی
گال یا جرب(Scabies)
وقتی که به این بیماری مبتلا میشوید ممکن است ۴ تا ۶ هفته طول بکشد تا علایم آن را ببینید. افرادی که دارای این بیماری هستند پوست آنها خارش دارد و جوش های بسیار ریز یا زبری همراه تاول مشاهده می کنید.
کورک(Boils)
در این قسمت از حساسیت های پوستی به سراغ کورک خواهیم رفت، کورک عفونتی قارچی یا باکتریایی فولیکول مو یا غده چربی است. ممکن است در هر جای از بدن ظاهر شود اما در صورت ،گردن،زیر بغل و نشیمنگاه ظاهر می شود. این برآمدگی ها قرمز دردناک با رنگ سفید یا زرد ظاهر می شود و موقعی که پاره شود از آن مایع خارج می شود.
بولا یا آب کیسه(Bullae)
این تاول های شفاف و آبکی و پر از مایع که اندازه آن ها بیش از یک سانتی متر می باشد. این تاول ها در اثر ساییدگی درماتیت تماسی یا دیگر اختلالات پوستی ظاهر می شوند. نشانه عفونت این تاولها مایع شفاف و به حالت شیری رنگ آن است.
تاول(Blister)
ناحیه از پوست آبکی ، شفاف و پر از مایع روی پوست ظاهر می شود را تاول می گویند. این مناطق ممکن است کوچکتر از یک سانتی متر بزرگتر از یک سانتی متر باشد و در هر قسمتی از پوست ایجاد شود.
ندول یا گرهک(Nodule)
ضایعات کوچکی که با بافت پر شده اند معمولا پهن تر از جوش هستند و مانند یک برآمدگی سخت و هموار زیر پوست به نظر میرسد، معمولا بی ضرر هستند اما اگر روی ناحیه دیگری فشار آورد ممکن است موجب ناراحتی شود. ندول ها در اعماق بدن وجود دارند جای که قابل مشاهده و قابل احساس نیستند.
راش(Rash)
در بخش حساسیت های پوستی راش یک فوریت پزشکی می باشد و به عنوان تغییر قابل توجه در رنگ یا بافت پوست می باشد. این ضایع به وسیله عواملی مانند نیش حشرات، واکنش های آلرژیک ،عوارض جانبی داروها ،عفونت قارچی پوست ، عفونت باکتری های پوست، بیماری عفونی یا بیماری خود ایمنی ایجاد می شود. علایم بیماری راش را می توانید در منزل مدیریت کنیم اما نوع دیگری از راش همراه با علایم دیگری مانند تب ،درد، سرگیجه، استفراغ یا مشکل در تنفس هستند که نیاز به مراقبت سریع پزشکی دارد.
کهیر(Hives)
نوعی از برآمدگی پوستی همراه با خارش بعد از گرفتن در مرحله یک آلرژن ایجاد می شود را کهیر می گویند.کهیر قرمز و گرم است و در برابر لمس درد خفیفی دارد، ظاهری آن کوچک، گرد، حلقوی یا بزرگ و دارای اشکال تصادفی است.
کلوئید(keloids)
وقتی جراحی می کنید علایمی در محل جراحی قبلی ایجاد میکندو آن ناحیه را سفت و ناهموار می کند و دچار خارش و دردناک می باشد و به رنگ صورتی یا قرمز است این ناحیه را از کلوئید می نامند.
زگیل (Wart)
با انواع مختلفی از ویروس که پاپیلومای انسانی می نامند رخ می دهد. زگیل ممکن است روی پوست های مختلفی دیده شود و به شکلی تنها یا گروه ایجاد شود باید بدانید زگیل واگیردار است.
در این مقاله از مجله پزشکی آرانیک برایتان از انواع حساسیت و بیمارهای پوستی شرح دادیم امیدواریم این مطالب برای شما مفید بوده باشد.